همراهي خانواده با فرزندان کنکوري

خانواده و شکل‌گيري آن، تاريخي به قدمت خلقت انسان دارد. خانواده، نخستين نهاد اجتماعي است که فرد در آن رشد مي‌کند و با مفاهيم ارزش‌ها، هنجارها و‌ تعاملات اجتماعي به صورت غيرمستقيم آشنا مي‌شود و آنها را از رفتار اعضاي ديگر خانواده مي‌آموزد يا به صورت مستقيم فرا مي‌گيرد؛ در واقع، فرآيند جامعه‌پذيري از خانواده آغاز و در مدرسه نهادينه مي‌شود، و اين دو، نخستين و مهم‌ترين نهادها براي اجتماعي شدن افراد جامعه و تربيت و شهروند شدن آنها هستند.

جامعه‌پذيري، گرچه از خانواده شروع مي‌شود، اما در مدرسه است که قوام و جهت مي‌يابد. جامعه‌پذيري به معناي همسازي و همنوايي فرد با ارزش‌ها، هنجارها و نگرش‌هاي گروهي اجتماعي است يا به مفهوم ديگر، اجتماعي شدن، فراگردي است که به واسطه آن، هر فرد، دانش و مهارت‌هاي اجتماعي لازم را براي مشارکت مؤثر و فعال در زندگي گروهي و اجتماعي کسب مي‌کند. مجموعه اين ارزش‌ها، هنجارها، نگرش‌ها، دانش‌ها، و مهارت‌ها، فرد را قادر مي‌سازد که با گروه‌ها و افراد جامعه، روابط و کنش­هاي متقابل داشته باشد. فراگرد اجتماعي شدن، امري مستمر و به اعتباري مادام‌العمر است. آموزش و پرورش و مدرسه، يکي از عوامل اصلي فرآيند جامعه‌پذيري است (کوهن، 1390).

مدرسه، قبل از هر چيز، يک سازمان است و بسياري از ويژگي‌هاي مشترک سازمان را داراست؛ در واقع، مدرسه نوع خاصي از سازمان اجتماعي، و سازمان اجتماعي نوع خاصي از نظام اجتماعي، و نظام اجتماعي نوع خاصي از نظام محسوب مي‌شود.

پارسونز به ارايه تحليلي نظري از کلاس درس به‌عنوان يک نظام اجتماعي پرداخته است. به‌ اعتقاد او، کلاس درس داراي دو کارکرد مهم است:

1. کلاس درس را مي‌توان يکي از عوامل مهم اجتماعي شدن دانست؛ زيرا وسيله‌اي است که به واسطه آن، اعضاي جامعه مي‌آموزند تا بخواهند و بتوانند نقش‌هاي خود را به‌خوبي در نظام ايفا کنند.

2. کلاس درس يکي از عوامل تخصيص نيروي انساني است؛ يعني اين مدرسه است که افراد را براي شغل‌هاي خاصي در جامعه انتخاب مي‌کند (شارع پور، 1387).

والدين براي فرزندانشان مهم‌‌ترين افراد جهان محسوب مي‌‌شوند و نقش مهمي در شادکامي، موفقيت در زندگي و تحصيل فرزندان خود دارند. والدين با ترغيب فرزندانشان به داشتن مشارکت و فعاليت‌هاي صحيح اجتماعي، در نهايت موجب توسعه جامعه خواهند شد.

البته قابل ذکر است که ديگر نمي­توان نکاتي را با عنوان توصيه به والدين در راستاي حمايت عاطفي از داوطلب کنکوري، بيان کرد؛ زيرا والدين نيز خود در جوّ حاکم بر آزمون سراسري به سر مي­برند. تنها راهکاري که در اين روزها مي­توان توصيه کرد، اين است که داوطلبان و والدين آنها بايد دوران آمادگي براي آزمون سراسري را با آرامش طي کنند و والدين بايد سعي داشته باشند که خود و فرزندانشان را با افراد ديگر مقايسه نکنند.

راهنماي والدين براي داشتن تعامل با فرزندانشان:

نسبت به مدرسه و آينده، برداشت مثبت داشته باشيد و اين حس را به فرزندتان بدهيد که بهترين فضا براي فهم مسايل جامعه، همانا فضاي آموزشي است.

به فرزندتان اين احساس را بدهيد که هميشه پشتيبان و ياري‌گر و مشوق او هستيد.

به تلاش‌هاي فرزندتان اهميت دهيد و براي اين تلاش‌ها ارزش قايل شويد.

فرزندانتان را در گفت‌وگوهاي خانوادگي و امورات مربوط به آن، مشارکت دهيد.

فرزندانتان را محترم بشماريد و با ديگران مقايسه نکنيد؛ چرا که هر انساني ارزش و جوهره وجودي ارزشمند خود را دارد.

فرزندتان را در مسير موفقيت قرار دهيد و فضاي پيشرفت، رشد و آزمون و خطا را برايش فراهم کنيد.

فضاي آرام خانه موجب افزايش تمرکز ذهن فرزندان شما خواهد شد.

ترس از شکست را در فرزندان خود کاهش دهيد تا بياموزند که شکست هم بخشي از زندگي است.

به استعدادهاي ويژه، خلاقيت و کنجکاوي فرزندان خود احترام بگذاريد و آنها را تشويق کنيد.

با فرزندانتان رابطه دوستانه همراه با احترام داشته باشيد.

در برنامه‌ريزي و هدف‌گذاري آينده، به فرزندتان کمک کنيد.

منابع

شارع‌پور، محمود، (1387). جامعه‌شناسي آموزش و پرورش. انتشارات سمت.

کوهن، بروس (1390). درآمدي بر جامعه‌شناسي. ترجمه محسن ثلاثي. انتشارات فرهنگ معاصر.